Ruim begrip
Podiumangst, wat verstaan we er eigenlijk onder? Ik vind het zelf nogal een ruim begrip. Letterlijk genomen betekent het natuurlijk niet meer dan ‘angst voor het podium’. In de praktijk bedoelen we dan de manier waarop deze angst zich manifesteert, zowel lichamelijk als geestelijk. En welk effect dit heeft op onze performance.
Maar waar zijn we dan eigenlijk zo bang voor?
CONTROLEVERLIES
We willen de controle niet verliezen. Want we willen alles zo laten klinken zoals we het ons voorgesteld hebben, met die mooie klank, verschillende kleuren, voldoende adem en die soepele techniek. En controleverlies betekent dan misschien ook wel gezichtsverlies? Dus studeren we veel en hard, nemen les, volgen masterclasses, denken er alles aan te doen…en toch overvalt het ons dan weer?
Soorten en maten
Podiumangst verschijnt in verschillende soorten en maten. Ik noem hier wat voorbeelden uit mijn eigen ervaring: niet kunnen slapen, hartkloppingen, trillend over mijn hele lichaam, kortademig, droge mond, slappe benen, misselijk, slappe vingers, buikpijn…
Als dit bij mij aan de orde was kon ik alleen maar proberen te overleven.
Andere keren had ik vooraf nauwelijks last van bovengenoemde verschijnselen en toch lukte het me op het podium niet om vrijuit te spelen. De rem zat erop, ik kon niet voluit gaan, alsof iemand anders de controle had overgenomen. Op zulke momenten leek het allemaal minder erg, maar het effect was net zo hevig. Want simpelweg overleven op een podium is niet genoeg; we willen meer, we hebben meer nodig én we kunnen meer!
Het is Niet niks
Als je pech hebt, ben je ‘gezegend’ met een flinke portie podiumangst maar ook als jouw portie wat kleiner uitvalt, kun je pech hebben, want het effect op je spel kan toch heel groot zijn. De oorzaken voor jouw angst kunnen heel diep liggen en dan kan het goed zijn om dit grondig te onderzoeken. Als de oorzaken wat minder diep liggen is het evengoed de moeite waard om jezelf en je situatie eens onder de loep te nemen. Dus nee, het is niet niks en je komt er niet zomaar vanaf. Het is een proces dat je moet willen aangaan.
Maar het is wèl mogelijk, en zeker met hulp, om er zodanig mee te leren omgaan dat je wèl de controle over jouw spel kunt houden en dat je je wèl thuis en vrij kunt voelen op het podium.
De Kunst van creëren
Spannend zal het altijd blijven in meer of mindere mate. En dat is ook goed. We hebben die spanning nodig. Het is een beetje zoals dat gevoel dat je hebt als je in de rij van de achtbaan staat. Het is eigenlijk wel heel spannend en soms doodeng maar je wilt het toch…heel graag!? Als musicus zoek je ook die spanning op, steeds dingen uitproberen, grenzen verleggen. Dat is nodig om nieuwe en mooie dingen te laten ontstaan. Het vergt een flinke portie moed om die spanning op te zoeken. Immers, als je het helemaal niet spannend vindt, is er geen Kunst aan. Of er in dat geval iets bijzonders ontstaat is de vraag.
En juist dàt is wel wat we willen. We willen creëren, raken, betoveren.
Taboe
Mijn ervaring is dat men niet graag over podiumangst praat. Dat kan ik wel begrijpen maar ik vind het tegelijkertijd ook erg jammer. Ik heb het zelf ook nooit gedaan.
Er werd gewoon niet over gesproken.
Het idee dat ik van thuis en van docenten meekreeg was iets in de trant van: “ach, is toch helemaal niet nodig, die zenuwen. Gewoon niet over hebben, je heel goed voorbereiden, dan gaat het vanzelf goed.” Of: “daar hebben we allemaal last van.” En later: “jij!? Nee dat geloof ik niet dat jij daar last van hebt”…tsssss haha. Dus flink zijn Joan en er gewoon niet aan willen denken. ( en we weten allemaal wat er dan gebeurt…).
Gedeelde smart
Erover praten helpt wel! Op die manier doorbreek je het taboe in elk geval voor jezelf. Vanaf dat moment open je de deur naar verandering. Je zult misschien even erover na moeten denken met wie je dit wilt delen want niet iedereen is een geschikte gesprekspartner of luisteraar.
Je veilig voelen is heel belangrijk. Ik kan je die veilige omgeving bieden. Je kunt bij mij je verhaal kwijt.
Samen kunnen we jouw situatie onderzoeken en manieren vinden om die rem eraf te gooien op het podium zodat jij enthousiast en vrij jezelf en je publiek kunt betoveren.
Mocht je geïnteresseerd zijn geraakt en benieuwd zijn of ik iets voor je kan betekenen, neem dan contact op via de website Voor een kennismakingsgesprek. Ik spreek je graag!
