Tag: podiumangst

Het leven als examen

Published on by Happy on StageLeave a comment

Een onrustig, zenuwachtig gevoel

Zo af en toe word ik ’s ochtends wakker en voel me heel onrustig, zenuwachtig. Alsof het de dag is van een examen, een auditie of een wedstrijd. In het verleden heb ik van elk van de genoemde er veel gehad en dit onrustige, zenuwachtige gevoel hoorde daar zeker bij. Maar tegenwoordig is dat helemaal niet aan de orde. Er staat niets van dat alles op de agenda.

 

Slagen in dit leven

In het algemeen heb ik vaker het gevoel dat het leven zelf een soort examen is, waarvoor je moet slagen.

En wat mij betreft voelt het alsof dat niet is gelukt en de vraag is of dat ooit nog gaat lukken.  Nee, Ik ga niet slagen in dit leven. Tenminste niet volgens bepaalde maatstaven. Mijn tijd raakt op…

Rationeel kan ik er van alles tegenin brengen en toch is dit wat mijn gevoel mij vertelt.

 

gedachten als gevolg van ervaringen uit het verleden of angst voor de toekomst

Ook al weet ik dat emoties het gevolg zijn van gedachten, die weer voortkomen uit ervaringen uit het verleden of angst voor de toekomst. Dat als ik in het moment zou kunnen zijn, er helemaal niets aan de hand is waar ik zenuwachtig voor hoef te zijn. En dat de gedachte dat ik een wedstrijd moet winnen of voor een examen moet slagen geen feit is.

Zelfs de gedachte dat ik niet geslaagd ben is geen feit. 

Want welke wedstrijd zou dat moeten zijn? Een wedstrijd in wat? Wie de beste baan heeft? Het grootste huis, het hoogste inkomen? De drukste baan? De meeste bekendheid? Het meest succesvol?

Continue Reading

Het rad van je gedachten

Published on by Happy on StageLeave a comment

Doordraaien in het rad van je eigen gedachten

Heb jij ook wel eens het gevoel dat je vastloopt, of dat je angstig wordt, onzeker? Je voelt je belemmerd vrij te leven en te doen wat je zo graag wilt en wat je eigenlijk goed kunt. Steeds hoor je weer dat stemmetje in je hoofd dat jou vertelt dat het voor anderen is, dat jij niet voldoet, dat anderen niet op je zitten te wachten…of ook wel dat je niet zo nodig hoeft. Dit stemmetje is zó sterk en overtuigend dat het wel waar moet zijn. Dit stemmetje vertegenwoordigt gedachten. Je wilt er wel los van komen maar hoe dan? Je blijft maar doordraaien in het rad van jouw eigen gedachten.

De stroom wordt steeds sterker

Deze molen, waar in je bent beland, gaat steeds sneller draaien, omdat de stroom aan gedachten steeds sterker wordt. Als een krachtige waterstroom die alles overspoelt.

Je kunt natuurlijk proberen om eruit te stappen of de molen tot stilstand te brengen, af te remmen. Maar dat zou zoiets zijn als tegen de stroming in zwemmen. Dat kost heel veel kracht en moeite. Je zult uitgeput en gefrustreerd raken. Als water eenmaal stroomt, is er niets tegen in te brengen. Hoe harder je probeert tegen de stroming in te zwemmen (iets NIET te willen) des te krachtiger lijkt het water te worden.

Wat kun je dan wèl doen?

Ik herinner me nog het moment (en daarna werden het er steeds meer) dat ik mijn gedachten hoorde in mijn hoofd. Beter gezegd: ik hoorde hoe ik mezelf als het ware toesprak. (“nu horen ze dat ik het echt niet kan en dat ik hier helemaal niet thuis hoor”). Ik was er getuige van dat deze gedachten een heel negatief effect hadden op mijn gevoel, op mijn lijf en zeker ook op mijn gedrag!

Als je herkent dat er een stroom van niet-helpende gedachten is, zonder dat je in die molen vast komt te zitten, dan kun je er op afstand naar kijken.; het zien/voelen gebeuren. Alsof je naar een film kijkt zonder er zelf in mee te spelen.  Continue Reading

Welk masker draag jij?

Published on by Happy on StageLeave a comment

achter welk masker verschuil jij je?

Welk masker draag jij? Beter gezegd: achter welk masker verschuil jij je? Misschien zijn er meerdere en waarschijnlijk heb je helemaal niet door dat je een masker op zet. Weet in elk geval dat dit allemaal heel menselijk is! Echter als jij ontevreden bent over hoe dingen nu lopen in je leven, of op het podium, dan ontkom je er niet aan te proberen dat masker af te zetten om te zien wat er achter zit. 

 

De serieuze, vaak boze en verbeten Joan

In mijn geval ging, en gaat het nog steeds wel, om het masker van de serieuze, vaak boze en ook verbeten Joan. Dat ik, of ieder ander die een masker op zet, daar een goede reden voor heeft, spreekt bijna voor zich.

Ik zou in elk geval níet mijn gevoelens en emoties laten zien. Mijn verbeten masker was het resultaat hiervan. Natuurlijk kreeg ik hier heel vaak opmerkingen over. Ik dacht alleen maar:

Ik ga geen mooi weer spelen als het slecht weer is . Als ik niet mag laten zien wat ik echt voel, dan is dit het resultaat. 

 

Bescherming versus Geen verbinding

Het jammere is dat ik het zó vaak ging toepassen en ik er zó vaak commentaar op kreeg, dat het een soort ‘nieuwe ik’ werd. “Ja, dat is Joan, die is weer boos.”  Het ging vanzelf, ik merkte het niet eens meer. En dat terwijl ik soms juist heel verdrietig was. 

Niet leuk! 

Zeker ook niet leuk voor anderen, dat zie ik nu in. Een masker biedt bescherming, of heeft dat in enkele gevallen misschien gedaan. Maar met een masker op zend je toch ‘valse’ of verkeerde signalen, ook naar jezelf.

Je maakt geen verbinding, ook niet met jezelf. Je blokkeert. En dat is zo jammer! 

 

Wat zit er achter? Wie ben jij werkelijk?

Mijn masker liet boosheid zien, maar wat zat(zit) erachter? Misschien herken jij bijvoorbeeld het masker van de altijd vrolijke grapjas, de praatjesmaker, of van de alleskunner, de allesweter, de altijd-succesvolle, of ook van de altijd bescheiden persoon, de bange persoon? Maar ben jij die persoon wel? Toch zeker niet altijd? Wie ben jij werkelijk?

Wat houd jij verborgen dat ook zo de moeite waard is om te laten zien?

 

Continue Reading

Het podium als uitvergrote werkelijkheid

Published on by Happy on StageLeave a comment

Een gezonde dosis zelfvertrouwen

Of je nu spreker bent of musicus, acteur, of danser…Als je op het podium staat dan wil je je publiek meenemen in jouw verhaal! Je wilt ze laten voelen wat jij voelt. En daartoe gebruik je alles wat je in huis hebt: je kennis, talent, ervaring, je passie. Je wilt dat zij net zoveel plezier hebben als jij…

Maar om dit allemaal te laten lukken, om dit tot een succesverhaal te brengen, heb je toch wel een gezonde dosis zelfvertrouwen nodig. En dàt is nou juist waar het velen van ons aan ontbreekt. Niet aan talent, niet aan kennis of ervaring, niet aan passie, maar aan zelfvertrouwen. 

 

workshop

Dit onderwerp komt volgende week uitgebreid aan bod tijdens de workshop die ik vanuit Happy on Stage  ga geven bij de Flutopia Zomerweek 2020.

 

Inspiratie en lol

De Flutopia zomerweek is voor volwassen amateur fluitisten van alle niveaus. Ze komen bij elkaar op een mooie plek om samen muziek te maken en van professionals en elkaar te leren, inspiratie op te doen en vooral om een heleboel lol te hebben. Dit alles staat onder de bezielende leiding en organisatie van twee fantastische fluitisten Rogier de Pijper en Ilonka Kolthof. Volgens mij is de zomerweek volgeboekt, maar als je heel snel bent kun je misschien dat allerlaatste plekje nog veroveren. Sowieso de moeite waard om even op de website van Flutopia te kijken.

 

Aanbieding

Ik ben heel blij dat ik te gast ben bij Flutopia en voor wie zich wel heeft kunnen inschrijven wacht aan het einde van de workshop een leuke verrassing in de vorm van een mooie aanbieding. 

 

Mijn programma

Bouwen aan zelfvertrouwen is een van de 5 onderdelen, 5 stappen, van mijn programma.

Mijn programma waarin de deelnemers leren, om goed geaard en met de juiste mindset, de controle te houden over hun spel, over hun performance, waardoor zij vertrouwen en plezier krijgen en zo hun succes vergroten. 

De andere onderwerpen uit het programma zijn: bewustzijn creëren, aarden en ontspannen,  focus aanbrengen en tot slot veerkracht ontwikkelen. 

 

Het dagelijks leven als podium

Ook als je niet zozeer op een fysiek podium staat, maar bijvoorbeeld wel voor de klas, dan is mijn programma zeker geschikt voor jou. Maar ook als je voortaan op een ontspannen manier wilt kunnen zeggen wat je ècht vindt, je voortaan die moedige stappen wèl wilt kunnen zetten en wanneer je keuzes wilt maken vanuit jou zelf, ook al is het heel spannend. Want spannende momenten zul je altijd blijven tegenkomen.  Ook dan is dit programma heel geschikt voor jou.

Want ik heb ervaren dat het podium eigenlijk de uitvergrote werkelijkheid is, of andersom is de werkelijkheid, het dagelijks leven, vaak  een groot podium. 

Het programma heb ik ontwikkeld op basis van mijn eigen ervaring, mijn eigen proces v.w.b podiumangst. Daarnaast heb ik veel geleerd tijdens mijn opleiding tot mental coach, maar ook zeker ook van mijn leerlingen en cliënten.En daar ben ik ze heel dankbaar voor! 

 

Contact

Ik kijk enorm uit naar volgende week, als ik de workshop ga geven bij Flutopia. Mocht jij ondertussen denken; ik wil ik graag meer van weten van Happy on Stage. Kijk op mijn website www.happyonstage.nl of stuur me direct een mailtje naar info@happyonstage.nl dan neem ik contact op en maken we een afspraak voor een gratis oriënterend gesprek waarin jij mij iets beter leert kennen, ik hoor waar jij naar op zoek bent, en samen kijken we dan wat ik voor jou kan betekenen. Ik spreek je graag!

Happy zonder Stage

Published on by Happy on StageLeave a comment

Teleurstelling, verbazing, machteloosheid, acceptatie, actie
Als gevolg van de ontwikkelingen rondom het Corona Virus, ligt ook voor mij alles zo goed als stil. Concerten werden gecanceld en ons werd de toegang ontzegd tot het gebouw waar ik lesgeef. 
Na de eerste teleurstelling, verbazing, en ook wel verlamming, drong de ernst van de situatie vrij snel tot me door. We moeten met zijn allen nu het juiste doen. Ik ben in elk geval (nog) niet ziek. 
Ik leef ontzettend mee met alle mensen die wel ziek zijn geworden, met mensen die zelfs dierbaren hebben verloren. Het is goed om daar heel regelmatig bij stil te staan.
We mogen onze ogen niet sluiten voor wat er om ons heen gebeurt en het is onze plicht om te doen wat goed is in deze situatie. Daarnaast kunnen we er toch ook het beste van maken. En dat kan alleen als we de situatie accepteren. 
Het was fijn om te merken dat acceptatie me toch wel iets makkelijker afgaat dan een hele tijd geleden. Zo nu en dan vind ik het moeilijk me niet te laten gek maken door absurde verhalen die circuleren. Aan de andere kant raak ik geïnspireerd door positieve geluiden om me heen en kan ik actie gaan ondernemen. 

Acceptatie geeft ruimte
Op 12 maart hoorden wij dat we niet meer in ons gebouw mochten om te gaan lesgeven. tegelijkertijd hoorde ik dat de repetities en concerten die gepland stonden in dat weekend niet door zouden gaan. Ik besloot direct om online te gaan lesgeven. Dat doe ik nu dus al bijna 10 weken. Verder ben ik lekker blijven studeren,  muziekmaken. Maar er is ook tijd voor andere zaken die normaal blijven liggen: contact opnemen met mijn Happy on Stage volgers, dat boek eindelijk uitlezen en aan een nieuw beginnen…elke dag yoga!! 🙂 
Acceptatie geeft ruimte. Ruimte om te bezinnen, ruimte voor nieuwe ideeën, ruimte voor actie. Wanneer je in de weerstand blijft of wanneer je een schuldige of verantwoordelijke blijft zoeken voor een situatie, zal er geen ruimte zijn om er het beste van te maken, of om zelfs tot nieuwe inzichten te komen, de eventueel positieve effecten te zien. Zonder acceptatie zul je je lam geslagen blijven voelen. Dat kost veel energie die je in nieuwe dingen zou kunnen stoppen.  

Parallellen met andere moeilijk processen.
Alhoewel Corona natuurlijk tot de ‘worst case scenario’s’  hoort, zie ik toch wel parallellen   met podiumkunst en het proces dat daarbij hoort, hoe je naar je eigen resultaten of ontwikkelingen kijkt. Als je alleen in de negativiteit blijft hangen van gemaakte ‘fouten’, missers of zaken die (nog) niet lukken, is er geen ruimte voor actie. Als zaken niet lopen zoals je had gehoopt, kun je blijven mokken en zal er waarschijnlijk weinig veranderen. Frustratie zal toeslaan. 
Echter, als het lukt, om te accepteren hoe de situatie is, hoe je je voelt en wat dit met je doet dan geef je deze emoties een plek. 
Ze mogen er zijn, maar je kunt ze als het ware parkeren en…loslaten. Vanaf dat moment is er ruimte om te gaan bedenken hoe nu verder.
Ook doemdenken is een gemakkelijke valkuil. Hoewel best begrijpelijk kost dit veel energie en levert niets op. 

Mindful
Probeer ook met deze situatie ‘mindful’ om te gaan. In plaats van te blijven hangen in wat niet kan? Of wat desastreuze gevolgen kunnen zijn, probeer echt in het nu te blijven. Wat is de situatie nú? Wat kan wél? Is het erg dat bepaalde dingen nu niet mogelijk zijn? Kan ik nieuwe dingen verzinnen? Kan ik mijn werkwijze aanpassen naar de nieuwe situatie? Je zult verbaasd zijn wat er allemaal mogelijk is en hoe de normaal zo vanzelfsprekende zaken ineens van grote waarde blijken. 

Begin bij het begin.
Maak het jezelf niet te moeilijk. Stel haalbare doelen. Die zijn misschien wat kleiner, maar ze zijn onderdeel van het grote geheel. Elk behaald doel, hoe klein ook, is een succes. Dat geeft een fijn gevoel en geeft energie om door te gaan. Elk doel is een stapje dichter bij het grote einddoel. En blijf naar jezelf luisteren, kijken. Bij het begin beginnen betekent kijken naar hoe het nu is en hoe dat voelt. Laat dat er zijn. Accepteer het en laat het los. Vervolgens ga je onderzoeken:  Wat zou ik graag willen? Hoe zou ik me dan voelen? Dan: wat is de eerste stap die mij op weg kan helpen?

Het bekende stemmetje
Ik had nog nooit online les gegeven, had geen idee wat ik ervan zal vinden. Maar het was de enige optie. Dus ging ik het proberen. Uiteraard kwam weer dat bekende stemmetje: “kan ik dat wel?” “wat als het helemaal niks wordt?”…. Die onzekerheid steekt ook nu weer de kop op. Niet alle leerlingen willen er gebruik van maken… oei…”Hoe moet dat dan nu?” en “wat zal iedereen ervan van vinden?” Maar het mag er zijn. Ik doe wat ik kan. Elke nieuwe of schijnbaar lastige situatie biedt mogelijkheden en vraagt om acceptatie, rust en creativiteit. Elke ervaring geeft weer mogelijkheid tot verbetering. Trial and error. 
Ik heb zelfs een online voorspeelavond gegeven. ook hier stak twijfel weer de kop op, maar ik heb het toch gedaan, mezelf het bekende ‘voordeel van de twijfel ‘ gegund. En wat was het een succes! Niet te vergelijken met een live voorspeelavond, maar dat had ik ook niet tot doel gesteld. Dat was nl. niet haalbaar. 

Happy zonder Stage
Velen van ons zitten thuis zonder podium. Dat wil zeggen zonder fysiek podium, zonder live optredens. Zonder publiek. Naast online lessen, cursussen en ook online concertjes, kun je je tijd ook heel zinvol besteden aan bijvoorbeeld mentale training. Zelfs als je in meer of mindere last hebt van podiumangst zul je ‘het podium,’ en het publiek heel erg missen. En alleen dat al is een hele belangrijke ontdekking. Wellicht biedt deze tijd de gelegenheid om mijn gratis online gids te downloaden? Voor inzicht in eigen patronen, voor zelfkennis, en voor straks, meer plezier en succes op het podium.  

Als je behoefte hebt aan persoonlijk contact en persoonlijke begeleiding, aarzel niet om contact te zoeken. We kunnen een eerste telefonische afspraak maken of als je je prettig voelt bij video bellen, dan kan dat zeker ook. 

Ik hoor heel graag van je!

Lieve groet, 

Joan

Waarom het zo belangrijk is om fouten te mogen maken

Published on by Happy on StageLeave a comment

De valkuil van geen fouten willen maken

Als je (muziek)les geeft zul je het volgende zeker herkennen. Leerlingen hebben nog geen noot gespeeld of zij beginnen, elke les weer, met verkondigen dat zij het stuk toch wel moeilijk vonden, moeite hadden met het ritme, het eigenlijk niet zo goed ging etc. 

 

Vooraf al denken te weten ( en dus vastzetten) wat er gaat gebeuren

Deze week kwam ik weer bij mijn 15 -jarige leerling. En ja hoor, voordat de fluit aan haar mond zat had zij de bekende verontschuldigingen al geuit. Ze zou er nu ook beslist niets van terecht brengen. Ik keek naar het stuk en dacht: “maar deze ritmes zijn toch niet moeilijk?” Ik zei het niet. Ik zag twee maten die technisch ietsje lastiger waren, …aan het einde van het stuk. Ik opperde dat ze eerst maar gewoon lekker zou gaan spelen, misschien zou het gewoon goed gaan. Ze begon te spelen. Haperend. Ik hoorde nog niets vreemds of foutiefs, behalve dat ze steeds inhield. Ik zei dat ze het heel goed deed, maar dat ze steeds inhield. Ja dat klopt zei ze. Want dan denk ik dat ik fouten ga maken…
So what? Vroeg ik. Ze keek me vragend aan. Ik vroeg hoe ze normaal gesproken oefent. Hoe ik dat bedoelde vroeg zij. Na even te hebben doorgevraagd gaf ze toe dat wanneer ze niet vrijwel meteen alles goed speelde, ze stopte met oefenen. Maar hoe denk je dan de fouten te kunnen verbeteren? vroeg ik. Ze moest lachen. Ook toen ik zei dat wanneer ze alles al meteen perfect kon spelen de lessen bij mij toch wel overbodig waren. Dus zij vindt het lastig geconfronteerd te worden met haar fouten, wat dan tot gevolg heeft dat ze niet meer verder oefent en dus ook de vergissingen of foutjes er niet kan uithalen, waardoor ze op de les onzeker is, want ze weet wel dat die foutjes er wellicht nog inzitten, en dat ze steeds maar heel kort geoefend heeft. 

 

Fouten maken mag!

Continue Reading

Je hoeft het niet alleen te doen

Published on by Happy on StageLeave a comment

Je eigen gedachten blijken soms gewoOn fabels

-Iedereen kan het gewoon zonder podiumangst behalve ik-  of -Niemand heeft er zoveel last van als ik- of – Als je goed bent, heb je geen last van podiumangst-

Met deze fabels heb ik jarenlang rondgelopen. Op een gegeven moment ga je dan wel geloven dat je inderdaad niet goed (genoeg) bent. Bovendien denk je dat je een van de weinigen bent, want voor degene die zeggen het ook te hebben, heb je natuurlijk altijd een verklaring, of een excuus. De anderen (degenen die het gered hebben en de enigen die voor jou tellen), hebben er zogenaamd geen last van).

Vanuit opvoeding en opleiding vorm je je eigen beeld en bedenk je je eigen strategie

Het beeld dat ik had gekregen vanuit opvoeding en opleiding was dat het wel heel raar was om zenuwachtig te zijn. Docenten lachten het gewoon weg, wat voor mij toch wel als uitlachen voelde. Ik weet dat ze het niet kwaad bedoelden. Het was meer dat ze  er misschien zelf geen raad mee wisten. 

Praten erover deed ik dus niet, want ik schaamde me. Maar ik wilde zó graag spelen…

Mijn strategie was: niet erover praten maar er tegen vechten en doorgaan! Maar echt ermee leren omgaan, dat gebeurde niet.  Ik stopte alles weg en stond eigenlijk nergens voor open.  Ik sloot me af voor alles van buiten mezelf maar ook voor alles van binnen mezelf. 

Waardevolle tips waar ik niets mee heb gedaan

De handreikingen of tips die ik wel kreeg sloeg ik in de wind of ik hoorde ze niet eens. Dacht dat ze niet op mij van toepassing waren, terwijl ze zo waardevol bleken!

Je denkt te veel na = Uit je hoofd in je lijf

Misschien kun je zeggen: we mogen weer, i.p.v. oh jee, we moeten zo weer  = omdenken van negatieve bewoording naar positief benoemen.

Ga terug naar het gevoel van je mooiste en beste ervaring en neem dat mee naar je volgende = visualiseer je meest ideale concertsituatie en uitvoering, waar gebeurd…of in je dromen

Wat ben je streng voor jezelf! = geef jezelf een kans en sta jezelf toe om fouten te maken.

Geloof in jezelf = heb vertrouwen, ook als het niet meteen lukt.

Gewoon om hulp vragen

Maar de allerbelangrijkste was misschien wel de volgende:

Je kunt gewoon om hulp vragen, je zult misschien nog verbaasd zijn hoeveel hulp je krijgt.

 

En het bleek nog waar te zijn ook! Het had op dat moment niet eens iets te maken met fluit spelen. Ik trok het gewoon even niet meer.  Alles leek op het zelfde moment mis te gaan en toen begaf mijn auto het ook nog.

Simpelweg erover praten bleek al voldoende. De vraag: “wat kan ik voor je doen?” kwam al heel snel. Zo fijn! Ik antwoordde toen niet met: “dank je, het lukt wel.”  Dat zou ik eerder zeker hebben gedaan! Maar ik durfde echt aan te geven wat ik nodig had.  Dat hele gebeuren gaf mij een beetje vertrouwen terug. Ik vind het nog steeds moeilijk om hulp te vragen, maar ik durf me in ieder geval meer te openen. Het idee dat je alles zelf maar moet oplossen omdat je anders als zwak zou worden gezien vervaagt wel een beetje. 

Gedeelde smart=dubbele pret

Dat ik niet alleen was en zeker niet de enige die kampte met podiumangst, daar ben ik inmiddels ook wel achter. Die wetenschap vermindert niet in één klap je plankenkoorts, dat zou mooi zijn. Echter geeft het wel ruimte en voel je je niet zo alleen. Het geeft ook de mogelijkheid om erover te praten, elkaar te helpen, of gericht hulp te zoeken. Als je de last niet alleen draagt wordt hij lichter en is er weer ruimte voor plezier!

Herken jij iets van jezelf in bovenstaande? Abonneer  je op dit blog, volg me op social media of neem contact met me op voor een gratis kennismakingsgesprek. 

[sg_popup id=”913″ event=”inherit”][/sg_popup]

 

Ruimte innemen in plaats van ongemakkelijkheid met podiumangst als gevolg

Published on by Happy on StageLeave a comment

Ruimte innemen

Afgelopen weekend las ik een heel fijn artikel van Dokter Juriaan via Holistik. Een artikel over ruimte innemen voor jezelf zonder bang te zijn afgewezen te worden, zonder de verbinding met de ander te verliezen. Ik herkende veel van mezelf in het artikel. Het doet me denken aan (mijn) podiumangst. Over hoe iemand bang kan zijn zichzelf te laten zien omdat hij verwacht veroordeeld te worden, afgewezen te worden of de ander in verlegenheid te brengen, te kwetsen…

De gemoederen rustig houden

Heel vroeg in mijn jeugd was ik mij er al van bewust dat mensen oordelen en veroordelen. Dat gedrag en mening reacties uitlokken bij de ander en dat het soms lijkt alsof je daarop kunt worden veroordeeld of afgewezen. Sterker nog dat gebeurde ook.

In ons gezin, maar zeker ook in de klas van de basisschool leerde ik al vroeg dat als ik kon ‘intunen’ op wat de ander wel of niet wilde, en daar naar handelde, de gemoederen rustig bleven. Als ik deed wat de ‘leaders of the group’ deden, telde ik mee en werd ik aardig gevonden. Deed ik dat niet, of liet ik mezelf eens gaan, spontaan enthousiast, dan werd het vaak gelijk afgestraft. 

Het leek vanzelf te gaan, dat invoelen bij de ander.  Hoewel ik bevestigd leek te worden in mijn gedrag groeide de strijd in mijzelf. Ik vond mezelf soms helemaal niet aardig, vond mezelf laf en suf. Vaak was ik boos omdat ik andere emoties wegdrukte. Men bestempelde mij als verlegen, soms als nukkig, heel vaak als moeilijk, overgevoelig…

Vluchten in een rol en daarin je opgekropte energie kwijt kunnen

Je hoort wel eens dat juist hele goede acteurs, die zich op het podium helemaal vrij voelen en in een rol kruipen, in het dagelijks leven heel onzeker en verlegen zijn. Daar waar ze naast het podium rekening houden met hoe anderen zouden kunnen reageren, doen ze dat op het podium niet. Immers ze spelen een rol en zijn het niet zelf die de tekst verkondigen. Ze doen dit in naam van de rol die ze spelen. Is het acteren misschien een vlucht? Of een manier om hun opgekropte energie kwijt te kunnen? 

Ook musici kruipen in een rol

Je zou zeggen dat dat voor musici ook geldt. Zij kunnen ook in een rol kruipen. Dat is zeker waar en er zijn een heleboel musici die op het podium, wanneer ze hun instrument bespelen of zingen, de rol aannemen van vertolker van de muziek, op die manier een verhaal vertellen. Tegenwoordig lukt mij dat ook heel aardig vind ik. Maar jarenlang lukte mij dat op het podium ook niet.

Ik durfde ook dáár mijn ruimte niet in te nemen! Was bang om mij kwetsbaar op te stellen. Bang om af te gaan, afgewezen te worden, te falen, beoordeeld te worden…

Jezelf kwijtraken en uiteindelijk ontevreden

Ik raakte zo gewend eraan om af te stemmen op wat men wilde horen of wilde zien dat ik volledig kwijt was wat en wie ik wilde laten horen en zien, wie ik wilde zijn. Terwijl dat ooit zo zonneklaar was…Op een gegeven moment kwam ik erachter dat ik het nooit iedereen naar zijn zin kon maken en dat degene die altijd ontevreden bleef, ikzelf was. Of dat nu op het podium was, in het gezin of in de relatie. 

Jouw authentieke zelf 

Wat er in het artikel van Dr Juriaan heel duidelijk naar voren komt, is het volgende: ook al staat jouw mening haaks op die van je (gespreks)partner, ook al is jouw manier van performen totaal anders dan men verwacht, of wellicht wenst, iedereen heeft recht op de meest authentieke en oprechte versie van jou  en van je performance, niet in de laatste plaats jij zelf! Een oordeel is niet gericht tegen de persoon tegenover je, en een andere manier van performen is niet verkeerd of respectloos naar je publiek toe. Iedereen mag daar een mening over hebben.. En als mensen niet positief zijn, is dat niet naar jouw persoon gericht. 

Ik heb daar altijd heel veel moeite mee gehad. Om in te zien dat het niet tegen mij persoonlijk gericht was. Zo bang om afgewezen te worden als persoon en volledig te falen. 

Daardoor kon ik nooit echt staan voor wat ik vond en voor wie ik was. Daardoor was mijn performance nooit authentiek en zelden overtuigend. Mijn publiek/jury/commissie niet blij en ik ook niet. 

Naar mate ik ouder werd en mijn wereld groter werd, eerst al een klein beetje op de middelbare school en zeker daarna aan het Sweelinck conservatorium, merkte ik dat mijn omgeving er steeds meer een van gelijkgezinden werd. Het leek makkelijker te worden. Maar nog steeds vond ik het moeilijk echt mezelf te zijn.

Ik ben niet iemand die op de barricade hoeft, zeker niet iemand die een ander iets wil opdringen, maar het recht om te zijn wie je bent en wilt zijn, gun ik iedereen, dus waarom niet mezelf?

Angst is geen goede raadgever

‘Angst is nooit een goede raadgever’, zo vertelde mij ooit iemand. Ik moet daar nog heel vaak aan denken. Juist omdat ik die angst om afgewezen nog steeds wel voel. Het handelen naar waar die angst voor staat heeft mij geen goed gedaan. Als je eigen ruimte niet of te weinig inneemt dan doet iemand anders het. Er is altijd wel iemand die geen moeite heeft om meer dan zijn eigen ruimte in te nemen. Ook dat is waarschijnlijk een reactie op een bepaalde vorm van angst. 

Thuiskomen op het podium

Ik vind het nog steeds moeilijk om ruimte in te nemen,…in mijn gezin, in mijn relatie. Op het podium lukt het heel aardig. Mijn zelfvertrouwen is tegenwoordig wel wat hoger en ook het vertrouwen in mijn omgeving is zeker gestegen.

Het lijkt alsof ik op het podium juist wel de enige echte Joan kan laten zien. En ook als dat voor anderen vreemd of nieuw is, voor mij voelt het eindelijk weer als thuiskomen.

Zelfs toen ik laatst voor het eerst een workshop ging geven, voelde dat ‘lekker’! Praten over en werken met een thema dat je zo na aan het hart ligt, te weten podiumkunst in de vorm van muziek, bleek echt hartstikke leuk. Ik kreeg er energie van, eigenlijk op eenzelfde manier als ik dat nu weer van zelf musiceren krijg. Je kunt hier een verslag lezen van de workshop.

Yoga en mijn 5-stappen programma

Ik ben er van overtuigd dat het voor een deel met ouder worden te maken heeft. Ook als jij nog niet zo ‘oud’ bent kun jij weer in contact met jezelf komen, thuiskomen in jezelf en in wat je doet. Yoga heeft mij hierbij zeer geholpen. Stap 2, Aarden en ontspannen, uit mijn 5-stappenprogramma naar meer plezier en vertrouwen op het podium, kan jou daarbij ook helpen. Tegenwoordig lukt het mij om kracht en stabiliteit uit de aarde te halen en de ontspanning in mijzelf te vinden. In mijn gratis e-book, lees je wat de andere 4 stappen zijn. Uiteraard zijn er heel veel mensen die bang zijn of te onzeker om hun eigen ruimte in te nemen. En die herkenning is op een bepaalde manier wel fijn. Laten we elkaar helpen te kunnen zijn wie we willen zijn, onze meest authentieke versie! De wereld heeft jou nodig, heeft ons nodig in al onze diversiteit! Heb moed en laat jezelf zien, zowel op als ook naast het podium!

Hoe ik mijn spookgedachten kon laten varen door bewustwording van verbinding als belangrijke waarde

Published on by Happy on StageLeave a comment

Dat muziek verbinding kan geven is afgelopen weekend wederom bewezen.  Ik had een heel leuk project, een schnabbel. Ter gelegenheid van het einde van WOI 100 jaar geleden, vonden er op verschillende plaatsen in Nederland(en ook België) herdenkingen plaats. Op 11 november 1918 was deze verschrikkelijke oorlog ten einde. De herdenking waar ik aan deelnam, vond plaats in Bergen op Zoom, in de vorm van een concert met orkest, groot koor en solisten. De organisator was Het Concertkoor. Op het programma stond het Requiem van Antonin Dvorak. Het orkest van de Charkov City opera uit Oekraïne nam de begeleiding voor zijn rekening. Aangezien het orkest met een (te kleine) tournee bezetting hier was, werden een tiental musici uit Nederland erbij gehaald om de ontbrekende stemmen te laten klinken. Zo mocht ook ik de tweede fluitpartij vertolken. Het Concertkoor werd ook nog aangevuld met een koor uit Charkov. 

Excitement

Toen ik gevraagd werd voor dit project, hoefde ik geen moment te aarzelen of ik wilde mee doen. Ik was meteen enthousiast! Ik was beschikbaar en het leek mij ontzettend leuk om in een orkest wat toch wel uit een hele andere wereld komt, mee te spelen en te ervaren hoe dat is. Daarbij was de aanleiding ook een hele bijzondere, en vond ik het waardevol mijn steentje te kunnen bijdragen.

Hello again

Maar het duurde niet lang of ik zag ze alweer komen, de spookjes in mijn hoofd, ofwel mijn spookgedachten: “ze zullen beslist ontzettend goed zijn allemaal”, “ben ik wel goed genoeg?” “Zal ik voldoen?”, “hoe gaan we met elkaar communiceren?”.  Het duurde dus ook niet lang of mijn opwinding veranderde in toch wel enigszins zenuwachtig zijn. En of ik al tegen mezelf zei: “wacht nou eerst maar eens af!”, “gewoon die partij goed bestuderen, dan komt alles goed”…Ik bleef het spannend vinden. Nou had ik helemaal geen moeilijke dingen te spelen, geen solo’s, hooguit met zijn tweeën een stukje samen, dat wat solistisch was. Maar daar gaat het natuurlijk vaak helemaal niet om. 

Je bent nooit alleen in je onrust of onzekerheid

Bij de eerste repetitie bleek al gauw, dat alles gewoon fijn en goed was, en heel erg mooi! Ik merkte meteen aan mijn collega-fluitiste uit Oekraïne dat zij het ook heel erg spannend vond. Ze was een beetje verlegen, terughoudend, ja zelfs op haar hoede. Toen ik me naar haar toe opende, wat vragen stelde e.d. ontspande ze letterlijk helemaal. Ik kon het zien. Een aantal andere collega’s uit het Charkov orkest waren ook erg gespannen.

Ik had graag in hun hoofd willen kijken, welke gedachten hieraan ten grondslag lagen. 

vrijheid

Tijdens de lunchpauze raakten we verder aan de praat vertelde de fluitiste mij hoe fijn zij het vond om hier alleen maar te zijn, laat staan met Nederlandse musici samen te werken. “Het is hier zo anders, zo ontspannen. Ik kan hier doorademen en voel me vrij.” Ik vond het mooi dat ze zo open naar mij was en mij dit toevertrouwde.

Het raakte mij enorm en ik besefte ineens hoe mijn zenuwen vooraf aan dit project gerelativeerd werden, ja, ze kwamen mij nu zelf enigszins ridicuul voor.

Natuurlijk wil ik in dit geval niet over podiumangst spreken, want dat was het echt niet. Doordat ik me bewust werd van mijn zorgelijke gedachten en opspelende zenuwen en natuurlijk vanwege het verloop van dit weekend, vond ik het wel de moeite waard om dit met jullie te delen. Het hele project was natuurlijk bijzonder: een enorm orkest met koor en prachtige solisten. De kerk zat bomvol met publiek. Alleen dat al is elke keer weer indrukwekkend. Neem hierbij nog deze bijzondere aanleiding, voeg daarbij de mooie woorden van de sprekers toe en een publiek dat direct ging staan toen men om één minuut stilte vroeg voor alle slachtoffers van toen en nu, …het was indrukwekkend. 

Verbinding

Het hele weekend draaide om hele andere dingen dan mijn zorgen, mijn spookgedachten…

ik voelde me dan ook echt wel op mijn plek gezet. Maar dat was goed!

Dit weekend ging over verbinding. Verbinding tussen musici, musici uit Oekraïne en Nederland, verbinding tussen publiek en uitvoerenden. Maar ook verbinding tussen toen en nu. 

Na afloop werd er nog wat nagepraat en -geborreld, foto’s gemaakt en Facebookadressen uitgewisseld. Die van hun onder een andere naam (…)

Persoonlijke en gemeenschappelijke waarden

Met betrekking tot onzekerheid of angsten die je soms kunt voelen door gedachten die het heft in handen nemen, kan ik na dit weekend wederom dit zeggen: doordat ik zo werd geconfronteerd met de waarde van deze herdenking, de waarde van deze samenwerking en het effect dat dit op mij had, kregen mijn onzekerheden en spookgedachten geen kans. Dit is een bewijs ervoor dat het zo belangrijk is, om in alles wat je doet de waarde te vinden en te blijven zien, jouw persoonlijke waarde(N), maar ook de waarde voor het grote geheel.: waarom doe je iets? Wat zal het effect zijn? Het uiteindelijke resultaat? Wat is de gemeenschappelijk waarde?

Ontmoeten en delen

De waarde die er voor mij, en ik denk dat ik wel mag zeggen, voor iedereen in dit project zat, is verbinding. Verbinding waarbij achtergrond en leefomstandigheden even niet meer belangrijk zijn. Samen voor dat ene gemeenschappelijke doel, waarbij mensen elkaar ontmoeten, echt ontmoeten en delen. Delen van verdriet, delen van vreugde, delen van liefde voor muziek en liefde voor elkaar.

Een mooi verslag van de workshop ‘Over podiumangst gesproken’ gegeven op 21 oktober jl. bij Contutti Haarlem

Published on by Happy on StageLeave a comment

Marilou den Outer, journalist en historicus, maakte een mooi, helder verslag van de  workshop ‘Over podiumangst gesproken’. Ik gaf deze workshop bij Contutti, muziekgenootschap voor samenspel, in Haarlem:

De workshop over podiumangst van Joan Handels leverde een berg interessante informatie op. En veel inzichten. Bijvoorbeeld dat podiumangst vooral wordt aangewakkerd door streven naar perfectionisme: de lat hoog leggen, flink kritisch zijn naar jezelf. Zowel de moedig (!) optredende, deelnemers aan de workshop als de vele toehoorders herkenden het. Wij zijn daar heel goed in, wellicht met ‘dank’ aan het Calvinisme? Tekenend was de lange stilte na de vraag van Joan aan elk van de vier deelnemers na hun optreden “wat er goed was gegaan” in de uitvoering.

Die vraag stellen we veel te weinig aan onszelf, aldus Joan. En dat is jammer, want het voeden van negatieve gedachten werkt averechts.  Het is mogelijk die te vervangen door positieve. Bijvoorbeeld door stil te staan waarom je dat ene stuk hebt uitgekozen om mee op te treden. Grote kans dat je dat een mooi stuk vindt. Bedenk welk verhaal je met dat stuk wilt vertellen. Een lief verhaal? Probeer het dan wat lichter te maken. En probeer nieuwe gedachtes toe te voegen: “ik wil genieten van de muziek.” Of: “Ik ga lekker een mooie noot spelen.”

Wat ook kan helpen om meer luchtigheid te verkrijgen is om je muziek eens anders te benaderen, “eens iets geks te doen.” Dat is gemakkelijker als je met anderen samenspeelt want “gedeelde pret is dubbele pret.” Geef jezelf en anderen gemeende complimenten. En, o ja: stop ermee om jezelf met anderen te vergelijken.

Joan gaf volop tips om meer vrijheid en controle te krijgen. Ze heeft daarvoor  een 5 Stappenprogramma ontwikkeld dat je leert goed stil te staan bij wat er gebeurt bij een optreden. Bovenaan de lijst staat bewustwording: wat voel ik, waar zit de spanning in het lichaam. Dan: aarden en ontspannen. Stevig staan. Als derde: bouwen aan zelfvertrouwen, neem bijvoorbeeld gemakkelijker muziekstuk, beloon jezelf en geef elkaar gemeende complimenten. Stap vier: zorg voor focus, laat je niet afleiden voor hoestjes en ritselende papieren en als laatste: opbouwen van weerstand. Wat doe ik als het onverhoopt een keer fout gaat. Sta even stil bij de vraag: waarom doe ik dit eigenlijk? Probeer het luchtig te houden.

Per persoon zal de sleutel tot meer vrijheid verschillend zijn. Voor de een werkt het ontspannend door voor het optreden even iets te zeggen over het te spelen stuk, voor de ander leidt dat juist af van de focus.  Of speel even een paar noten voor het echte optreden begint. Het publiek zal je heus niet opjagen. Ook de keuze om zittend of staand op te treden is individueel. Zorg in elk geval dat je voeten stevig contact maken met de grond. Hoge hakken zijn geen aanrader, aldus Joan. Als je zit kies een fijne stoel. Het is zaak goed voor jezelf te zorgen, is haar boodschap kortom.

Joan besloot de workshop met een ademhalings- en ontspanningsoefening voor de hele zaal en tal van tips voor boeken en films over optredens, angst en werking van negatieve gedachten.

Dankzij Joan Handels weten we nu heel veel meer over hoe podiumangst werkt en wat er tegen te doen is. Nu het nog laten landen en in de praktijk ervaren. Tip: kom gauw eens optreden bij Contutti!

Marilou den Outer | journalist | historicus